درد گردن

گردن درد و راههای مقابله با آن

 

گردن درد   

مختصري در مورد آناتومي گردن:

 ساختار اسكلتي:

گردن جزء ستون مهره ها مي باشد كه هفت مهره از سي و سه مهره را تشكيل مي دهد .در مهره هاي گردن اولين مهره ، اطلس نام دارد كه داراي جسم مهره اي نمي باشد و به صورت يك حلقه استخواني است . دومين مهره به نام اكسيس كه به مهره اول متصل شده و موجب حركات چرخش سر به چپ و راست مي شود . مهره هفتم گردني داراي بلند ترين زائده شوكي بوده و از بقيه مهره هاي گردن بلند تر است . در بخش خلفي گردن قابل لمس مي باشد و در ضمن متمايز كننده مهره هاي گردني يا پشتي است .

 ساختار عضلاني:

 عضلات جناغي چنبري پستاني ، طويل گردني ، راست راسي قدامي ، طويل راسي  و نردباني خلفي، مياني و قدامي ، عضلات موجود در اين ناحيه مي باشد كه حركات تا شدن ، باز شدن و چرخش ها را براي سر شما امكان پذير مي كنند .قوي كردن اين عضلات مي تواند تا حدي از درد در ناحيه گردن در ميانسالي را كاهش دهد كه در ادامه به اين مطلب نيز پرداخته شده است .

گردن درد چگونه دردي است ؟ چه كساني به آن مبتلا مي شوند ؟ اصولا چه دليلي  موجب پيدايش اين بيماري مي شود ؟

گردن انسان بعد از كمر ، شايع ترين مفاصل مستعد آرتروز ، ساييدگي ، كاهش فاصله و بيرون زدگي ديسك است البته مهره هاي گردن از آنجايي كه نخاع و ريشه هاي عصبي بسيار مهمي را در بر گرفته بسيار حساس تر از مهره هاي كمري هستند و آسيب هاي جدي اين ناحيه مي تواند باعث فلج كامل دست ها و پاها گردد .

عوامل متعددي باعث ايجاد درد در گردن و به دنبال آن دردهايي مانند تير كشيدن در دست ها مي شود . از جمله اين عوامل مي توان به التهاب بافت هاي نرم اطراف مفصل هاي مهره اي ، وضعيت نامناسب سر و شانه ها ، تغيير شكل مهره ها ، آرتروز ، بيرون زدگي ديسك و بيماري هاي ناشي از گرفتگي هاي عضلاني و كشيدگي هاي ليگامني اشاره كرد .درد در ناحيه گردن مي تواند گريبانگير همه اقشار جامعه شود چه در محيط هاي كارگري ، چه در محيط هاي كارمندي و يا حتي در خانه و يا ورزشكاران به خاطر آسيب هاي احتمالي و ...

 بيشترين علت وجود درد هاي مختلف در ناحيه

 4- موقع مطالعه سعي كنيد كتاب يا روزنامه را بالا نگه داريد ، تا اينكه سر خود را زياد خم كنيد كه اينكار مي تواند در دراز مدت آسيب زيادي به گردن شما برساند .

5- حتي الامكان هنگام خوابيدن از بالش كوتاه استفاده كنيد به طوري كه سرتان در امتداد بدن قرار گيرد نه اينكه خم شود .

6- در موقع رانندگي تا آنجا كه مي توانيد به فرمان نزديكتر بنشينيد تا مجبور نباشيد دستتان را دراز كنيد و به فرمان برسانيد .

7- صندلي كه روي آن مي نشينيد و رانندگي مي كنيد  حتما بايستي داراي تكيه گاهي براي گردن داشته باشد .

 ورزش هاي مفيد براي پيشگيري از درد گردن:

1- طوري ايستاده كه گردن در امتداد ستون مهره ها ، راست قرار گيرد و روبرو را ببينيد . بسيار آرام سر را حركت داده تا بتوانيد سقف را ببينيد و پس از مكثي كوتاه به آرامي سر خود را حركت دهيد تا اينبار زمين را ببينيد اين حركت را 10 تا 20 بار انجام دهيد سپس همين حركت را طوري انجام دهيد تا اينبار سمت چپ و راست خود را ببينيد اين حركت را نيز 10 تا 20 بار انجام دهيد .

2- در حالت تمرين شماره قبل ايستاده يك دست خود را روي پيشاني خود گذاشته و سر خود را به جلو خم كنيد و با دست خود مانع از انجام اينكار شويد با اين كار يك انقباض هم طول ( ايزومتريك ) در عضلات گردن شما بوجود مي آيد كه باعث تقويت اين عضلات مي شود. اين حركت را براي 10 ثانيه انجام دهيد سپس همين حركت را با گذاشتن دست در پشت سر و سپس راست و چپ سر خود نيز انجام دهيد .

 3- از چرخاندن سر به صورت دوراني به دور محور گردن كه در قديم روال داشت پرهيز كنيد .

 4- شانه هايتان را بالا ببريد و به گوشهايتان نزديك كنيد 5 ثانيه نگه داريد سپس رها نماييد اين حركت را سه دوره در هر دوره 10 تا 20 بار انجام دهيد .

 5- روي يك سطح مناسب به پشت دراز بكشيد و گردن خود را از پايين به بالا حركت دهيد اين حركت را 30 تا 40 بار انجام دهيد .

علت درد گردن چيست؟

گردن انسان شامل 7 مهره است که بعد از کمر، شايع ترين مفاصل مستعد آرتروز، ساييدگي و کاهش فاصله و فتق ديسک است.

گردن انسان شامل 7 مهره است که بعد از کمر، شايع ترين مفاصل مستعد آرتروز، ساييدگي و کاهش فاصله و فتق ديسک است. البته مهره هاي گردني از آنجايي که نخاع و ريشه هاي عصبي بسيار مهمي را در برگرفته بسيار حساس تر از مهره هاي کمري هستند و آسيب هاي جدي اين ناحيه مي تواند باعث فلج کامل دست ها و پاها گردد.

عوامل متعددي باعث ايجاد درد در گردن و متعاقب آن دردهاي تير کِشنده و جان فرسايي در دست ها مي شود از جمله اين عوامل: التهاب بافت هاي نرم اطراف مفصل هاي مهره اي خشکي مفاصل، وضعيت نامناسب سر و شانه ها، تغيير شکل مهره ها به طور اوليه يا ثانويه ، آرتروز، ديسک و بيماري هاي ناشي از گرفتگي هاي عضلاني، و کشيدگي هاي ليگاماني است.

هميشه گردن خود را چه در حالت ايستاده، نشسته، يا راه رفتن، صاف و عمود بر بدن نگهداريد به طوري که هيچ زاويه اي با بدن نسازد .

چه کنيم و چگونه عمل کنيم که از مهره هاي گردنمان به خوبي محافظت کنيم تا دچار هيچ يک از بيماري هاي فوق نشويم و براي هميشه از دردهاي جسمي و رواني و اقتصادي بيماري هاي گردن دور بمانيم؟

به اين منظور، توجه و رعايت نکات ياد شده ذيل را به همگان توصيه مي کنيم چه در محيط هاي کارگري ، چه در محيط هاي کارمندي يا حتي در خانه؛ و اين نکته را يادآور مي شويم که صِرف مطالعه کافي نيست بلکه عمل به تک تک موارد ياد شده الزامي است تا دچار درد گردن و عوارض ناشي از آن نشويم .

بيشترين علل وجود دردهاي مختلف در ناحيه گردن ناشي از سه بيماري شايع آرتروز، فتق ديسک و سندرم هاي عضلاني است که در صورت وجود درد در ناحيه گردن و انتشار آن به دست ها حتي در مراحل اوليه آن بايستي به پزشک مراجعه کرد تا تشخيص قطعي در مراحل اوليه صورت گيرد چرا که درمان در اين مراحل بسيار مفيدتر و مؤثرتر واقع مي گردد.

نکات بسيار ساده اما بسيار مهم :

1.هميشه گردن خود را چه در حالت ايستاده، نشسته، يا راه رفتن، صاف و عمود بر بدن نگهداريد به طوري که هيچ زاويه اي با بدن نسازد .

2.هرگز گردن خود را خم نکنيد بلکه اگر لازم است صندلي خود را کوتاه تر کنيد يا ارتفاع ميز خود را بالاتر ببريد تا مجبور به خم کردن گردن خود نباشيد. چرا که بسياري از بيماري هاي گردني ناشي از خم بودن گردن به مدت طولاني است. بنابراين حتي الامکان گردن خود را خم نکنيد و اگر مجبور به اين کارهستيد، هر از چند گاهي گردن خود را صاف کنيد.

3.از نرمش ها و حرکاتي که در آنها مجبور به خم کردن گردن هستيد دوري کنيد.

4.اگر کارتان نشسته است و مجبور به خم کردن گردن خود هستيد حتماً با يکي از دستانتان از وزن سرتان و فشار آن بر روي مهره هاي گردني بکاهيد تا کمتر دچار صدمات گردني شويد.

5.بهتر است از ميزهايي استفاده کنيد که شبيه ميز تحرير مدارس است و پايه هاي جلويي آن، کمي بلندتر از پايه هاي عقبي است به اين ترتيب کمتر ناچارمي شويد گردنتان را خم کنيد.

6.موقع مطالعه سعي کنيد کتاب يا روزنامه را بالا نگهداريد نه اين که گردنتان را خم کنيد. مدت هاي مديدي اينگونه مطالعه کردن ممکن است به گردن شما آسيب بزند.

7.حتي الامکان هنگام خوابيدن از بالش کوتاه استفاده کنيد. به طوري که سرتان در امتداد بدن قرار گيرد نه اين که خم شود.

8.در موقع رانندگي تا آنجا که مي توانيد به فرمان نزديکتر بنشينيد تا مجبور نباشيد دستهايتان را دراز کنيد و به فرمان برسانيد چرا که به طور مستقيم و غير مستقيم ايجاد گردن درد مي کند.

9. صندلي که روي آن مي نشينيد و رانندگي مي کنيد حتماً بايستي داراي تکيه گاهي جهت گردن باشد. چرا که در بسياري از حوادث رانندگي از قبيل ترمزهاي شديد ( که باعث حرکت شديد رو به جلوي گردن مي شود) و برخورد شديد اتومبيل ديگري از پشت ( که باعث حرکت شديد رو به عقب گردن مي شود ) سبب آسيب نخاع در اثر شکستن و جابجايي مهره ها مي گردد.

تمرينات و حرکات مفيد

1. گردن را ضمن سفت کردن عضلات آن به سمت عقب، چپ و راست حرکت دهيد.

2. از حرکات چرخشي گردن و سر خودداري کنيد.

3. شانه ها و عضلات اطراف را تقويت نماييد، چرا که با افزايش قدرت و تحمل اين عضلات، فشار کمتري روي مهره و ديسک هاي بين مهره اي وارد مي شود.

الف) شانه هايتان را بالا ببريد و به گوشهايتان نزديک کنيد. 5 ثانيه نگه داريد، سپس آزاد نماييد. اين حرکت را روزي سه مرتبه هر مرتبه 30 بار تکرار نماييد.

ب) شانه هايتان را به سمت عقب حرکت دهيد به طوري که کتف هايتان از پشت به يکديگر نزديک شوند اين حرکت را روزي سه مرتبه هر مرتبه 30 بار تکرار نماييد .

4. روي يک تخت دراز بکشيد و گردن تان را از پايين به بالا حرکت دهيد. اين حرکت را روزي يک بار و هر بار 40 مرتبه انجام دهيد.

5. هميشه حالتي نظامي وار داشته باشيد سر صاف و مستقيم ، نگاه به جلو، شانه ها عقب و بالا، و سينه بيرون، شکم داخل، چه در حالت ايستاده و يا راه رفتن يا نشستن .

 ديسک گردن در کاربران رايانه

يك متخصص و جراح مغز و اعصاب، درد گردن، سوزش بين دو كتف و احساس كاهش قدرت دستها را از علائم ديسك گردن عنوان و توصيه كرد: كاربران كامپيوتر و افرادي با مشاغلي كه سرشان در يك وضعيت قرار دارد با انجام ورزشهاي ايزومتريك گردن از بروز ديسك گردن جلوگيري كنند.

 ديسك گردن يك غضروف بين مفصلي دو مهره مجاور گردن را شامل مي‌شود.

 در اثر فشارهاي مكانيكي و حركات ايجاد شده،‌ به تدريج ديسك‌هاي گردن دچار تغييراتي شده كه از حالت نرمال خود خارج و در نهايت سبب بيرون زدگي ديسك مي‌شود.

 يك دسته از علائم شامل علائم ناشي از فشار بر روي ريشه‌هاي عصبي و دوم فشار بر روي نخاع مي‌باشد.

علائم فشار بر روي ريشه‌هاي عصبي گردن انتشار يابنده بوده و از گردن و شانه به سمت اندامهاي فوقاني منتشر مي‌شود.

 بيمار غير از درد احساس بي‌حسي يا خواب رفتگي در دست دارد و برخي بيماران دچار احساس كاهش قدرت دستها مي‌شوند و از سوي ديگر، بعضي بيمار در اولين بار متوجه اختلال در حركات ظريف دستها هنگام نوشتن مي‌شوند.

آسيبي كه با فشار بر روي نخاع بروز مي‌كند، جدي بوده و اين بيماران با كاهش قدرت اندام فوقاني مراجعه مي‌كنند. همچنين ممكن است به تدريج اختلال در راه رفتن و حركات پاها ايجاد شود.

از آنجا كه برخي بيماران به علائمي مثل فشار بر روي دست چپ مبتلا مي‌شوند لذا تشخيص بيماري قلبي عروقي براي آنان داده مي‌شود كه بايد مراقبت باشند.

براي برخي بيماران حركات گردن بخصوص خم شدن گردن و حركت سر به عقب بسيار دردناك است و همچنين بعضي بيماران هنگام خم كردن سر به جلو احساس برق گرفتگي در تمام ستون فقرات مي كنند.

 در بيماراني كه دچار علائم ناشي از فشار بر روي ريشه عصبي مي‌شوند در مرحله اول درمانهاي طبي شامل استفاده از گردن بند داروهاي ضد التهابي و سرانجام ورزش‌هاي گردن توصيه مي‌شود.

 اكثر بيماراني كه دردهاي ناشي از فشار عصبي دارند با اين درمانها بهبود مي‌يابند،  ولي بيماران مقاوم به اين درمانها نيازمند اعمال جراحي هستند و در مقابل بيماران داراي علائم فشار بر روي نخاع بدون قيد و شرط نيازمند عمل جراحي هستند كه عمل جراحي سبب تخليه و كاهش فشار بر روي عصب مي‌شود.

 درمان ديسك گردن به دو تكنيك عمل جراحي از جلو پشت گردن صورت مي گيرد كه معمولا براساس وضعيت ديسك و تجربه و راحتي دست پزشك جراح انجام مي‌شود.

 كاربران كامپيوتر، حسابداران، خياطان و آرايشگران و افرد كه امور دفتري دارند را از افراد مستعد به ديسك هاي گردن دانست و  از آنجا كه ديسكهاي گردن در اين افراد شايع‌تر است لذا اين افراد بايد ورزشهاي گردن بويژه ورزشهاي ايزومتريك به طور مرتب و روزانه انجام دهند تا عضلات گردن و شانه آنها تقويت شوند و از برند ديسك گردن جلوگيري شود.

 در پايان خطاب به افراد شاغل كه معمولا در اكثر مواقع سرشان در يك وضعيت قرار دارد، توصيه كرد: اين افراد در مراحل اوليه قبل از ايجاد علائم و درد در ناحيه گردن و سوزش ناحيه بين دو كتف بايد ورزش كنند.

سه جلسه حركات كششي  در هفته به مدت سه ماه، 80 درصد از ميزان درد گردن را مي‌كاهد. اين نتيجه گيري  در پي  تحقيقات مركز ملي  تحقيقات پيرامون ورزش در دانمارك كه به روي  42 زن 36 تا 52 ساله انجام داد، بدست آمد. محققان معتقدند كه سه حركتي  كه افراد در اين جلسات انجام دادند و دراينجا در مورد آنها صحبت مي‌كنيم، شايد ماهيچه هاي  آسيب ديده را با ماهيچه‌هاي  نوساز جايگزين كنند.

براي  هر حركت زانوها را كمي‌ خميده نگه داريد. از وزنه هاي 1 تا 2.5 کيلوگرم  استفاده كنيد. حركات را در 8 تا 12 نوبت سه تايي  و سه باردر هفته به طور غيرمتوالي  انجام دهيد.

بالا انداختن شانه‌ها : دستها را در كنار خود نگه داريد به طوري  كه كف دستها به سمت داخل باشد، كتف‌ها را به طوري  كه دستها كاملا صاف و بدون خميدگي  باشند تا نزديكي  گوش ها بالا بياوريد، كمي‌ در اين حالت نگه داشته و سپس پايين بياوريد.

پروانه معكوس : به حالت ركوع قرار بگيريد. دستها را شل در هوا رها كنيد و كف دستها را به سمت خود نگه داريد. آرنج ها را كمي‌ خميده نگه داشته و در اين حالت كتف‌ها را به طرف داخل فشار دهيد و دستها را موازي  با سطح زمين تا كمر بالا بيآوريد و كمي‌ در اين حالت تامل كرده و سپس دست ها را پايين بياوريد.

صاف و عمودي  : كف دستها را روبروي  رانها نگه داريد. دستها را كمي‌ به سمت بيرون خم كرده و آنها را تا يقه ي  پيراهن خود بالا بياوريد. كمي‌ در اين حالت بايستيد و سپس دستها را پايين بياوريد.